SANStorage Area Network हे computer नेटवर्कचा एक प्रकार आहे. जो user’s ला स्टोरेज राखण्यासाठी ब्लॉक लेव्हल डेटा सुविधा देते. SAN हा स्विचेस, होस्ट, स्टोरेज डिव्हाइसेस आणि स्टोरेज घटकांचा समूह आहे जो सर्व मिळून बनतं.
स्टोरेज एरिया नेटवर्क फक्त ब्लॉक लेवला ऍक्सेस करते. SAN बनवलेली फाइल सिस्टीम फाईल लेव्हल ऍक्सेस प्रदान करते, ज्याला Shared-disk File Systems असेही म्हणतात.
SAN म्हणजे काय?
SAN हार्डवेअर आणि सॉफ्टवेअर ने बनलेले आहे. जे डेटा-केंद्रित मेनफ्रेम आर्किटेक्चरमधून develop केले आहे. ज्या अंतर्गत clients एका नेटवर्कमधील विविध प्रकारच्या सर्व्हरशी कनेक्ट राहू शकतात.
SAN ला आपण अस ही समजू शकतो ते एक स्वतंत्र हाय-स्पीड नेटवर्क म्हणून ओळखलं जातं जे वेगवेगळ्या प्रकारच्या सर्व्हरवर स्टोरेज डिव्हाइसेसचे shared pool एकमेकांशी जोडते आणि डिलिवरी करते. सर्व सर्व्हर शेअर्ड स्टोरेजमध्ये प्रवेश करू शकतात.
स्टोरेज एरिया नेटवर्कचा वापर प्रामुख्याने Disk Arrays आणि Tape Libraries सारख्या डेटा स्टोरेज डिव्हाइसेसमध्ये प्रवेश करण्यासाठी केला जातो. जेणेकरून device ऑपरेटिंग सिस्टमला direct-attached storage या स्थितीत मिळू शकेल.
Data store करण्याव्यतिरिक्त, SAN डेटाचा Automatic backup आणि Monitoring of storage करत ते backup process ला सुद्धा allow करते. डेटा स्टोरेज करण्यासाठी SAN एक अतिशय समर्पित नेटवर्क आहे.
SAN चा उपयोग काय आहे?
Storage Area Network का वापरले जाते? त्याचा उपयोग काय आहे?
• हे Applicationच्या उपलब्धता improve करतो
• Storage वापराचा प्रभाव वाढवते, Storage resources मजबूत करते, Data Protection आणखी सुधारते.
• कोणत्याही Organisation च्या व्यवसाय सातत्य व्यवस्थापनामध्ये स्टोरेज एरिया नेटवर्क महत्त्वाची भूमिका बजावते.
• SAN हे Application ची performance वाढवते
SAN कसे कार्य करते
हे एक प्रकारचे नेटवर्क आहे. सर्व्हरला स्टोरेजशी connect करून ठेवण्याचं काम करते. SAN चे कार्य विविध प्रकारच्या सर्व्हरवरून स्टोरेज प्राप्त करणे आणि शोधणे, केंद्रियरित्या Storage resources manage करणे आणि protect करणे हे आहे.
एक Separate Network द्वारे Collective Storage ला सर्व्हरशी जोडलेले आहे. आणि Traditional Lan सोबत, Storage Traffic Performance आणखीनच Optimized केले जाते.
Storage Area Network चे घटक किंवा Components
SAN मध्ये 3 भिन्न स्तर आहेत. प्रत्येक स्तराची स्वतःची विशिष्ट वैशिष्ट्ये आणि घटक असतात.
1. Host Layer
Host Layer attache servers ला Represent करते. Host servers बहुतेक enterprises workload चालवतात जसे की डेटाबेस, ज्यासाठी Storage Access करणं आवश्यक असते. SAN होस्टमध्ये वेगळे नेटवर्क अडॅप्टर देखील समाविष्ट आहे जे SAN ऍक्सेससाठी आहे.
SAN तंत्रज्ञानामध्ये Fc हे सर्वात लोकप्रिय आणि शक्तिशाली technic आहे, Fc SAN साठी वापरल्या जाणार्‍या नेटवर्क अडॅप्टरना Host Bus Adapter (HBA) म्हणतात.
2. Fabric Layer
फॅब्रिक लेयर अंतर्गत, SAN Networking device आहेत जसे – SAN स्विच, प्रोटोकॉल ब्रिज, गेटवे डिव्हाइस, राउटर आणि केबल. केबलिंग आणि SAN फॅब्रिक device, Port optical fiber connection एक पेक्षा जास्त अंतराच्या नेटवर्क कम्युनिकेशन साठी Traditional copper वर आधारित केबल ला नियक्ती करतात.
जेव्हा SAN Fabric Construct केले जाते, तेव्हा multiple path provide करण्यासाठी multiple connection लागू केले जातात. यापैकी कोणताही एक path Damaged SAN Communication आपल्या Alternative path चा वापर करतो.
3. Storage Layer
स्टोरेज लेयर वेगवेगळ्या स्टोरेज पूल किंवा स्तर किंवा प्रकारांमध्ये collect केलेल्या वेगवेगळ्या स्टोरेज डिव्हाइसेसशी संबंधित आहे. स्टोरेज लेयरमध्ये Traditional Magnetic Hdds (पारंपारिक चुंबकीय एचडीडी) समाविष्ट आहे. परंतु यामध्ये सीडी, डीव्हीडी ड्राइव्ह आणि टेप ड्राईव्ह तसेच SSD सारख्या ऑप्टिकल मीडिया डिव्हाइसेसचा देखील समावेश असू शकतो.
SAN Switches बद्धल
SAN स्विच हा SAN चा केंद्रबिंदू आहे. बर्‍याच नेटवर्क स्विचेसप्रमाणे, SAN स्विच एका प्रकारे डेटा पॅकेट receive करतो. पॅकेटचा source आणि स्थान देखील निर्धारित करते आणि पॅकेट इच्छित स्थानाच्या डिव्हाइसवर forward करते.
SAN फॅब्रिक टोपोलॉजी स्विचचे प्रकार आणि स्विचेसची संख्या जसे की मॉड्युलर किंवा एज स्विच, बॅकबोन स्विच तसेच स्विचेस एकमेकांशी जोडण्याचे मार्ग परिभाषित करते.
लहान SAN 16, 24 किंवा 32 पोर्टसह मॉड्यूलर स्विच वापरू शकतात, परंतु मोठे SAN 64 किंवा 128 पोर्टसह बॅकबोन स्विच वापरू शकतात.
Quality Of Service
SAN स्टोरेजच्या quality of service ग्राहकांसाठी इच्छित storage performance आणि देखभाल करण्यास सक्षम करते. SAN QOS वर परिणाम करणारे काही घटक.
1. Bandwidth
– सिस्टमवर उपलब्ध असणारा डेटा मोजतो.
2. Latency
– execute करण्यासाठी read आणि write ऑपरेशनमध्ये time latency तपासतो.
3. Queue Depth
– Underlying Disk पारंपारिक किंवा सॉलिड-स्टेट ड्राइव्हच्या (Traditional solid -state drives) ला execute करण्यासाठी जो वेळ लागतो तो तपासण्यात मदत करत.
SAN चे फायदे
येथे तुम्हाला Storage Area Network ची वैशिष्ट्ये सांगितली आहेत.
डेटा सुरक्षा – प्रत्येक व्यवसायासाठी डेटा सुरक्षा महत्त्वाची आहे. SAN सह डेटाची सुरक्षा उत्कृष्ट आहे. तो तुमचा डेटा सुरक्षित ठेवतो. तुमचा डेटा हॅकर्सपासून पूर्णपणे सुरक्षित राहतो.
उच्च उपलब्धता – SAN मध्ये होस्ट आणि स्टोरेज डिव्हाइस दरम्यान कोणताही फेलओव्हर होण्याचा मार्ग नाही. वर्कलोड्ससाठी स्टोरेजची उपलब्धता राखण्यासाठी फॅब्रिकमधील communication साठी नेहमीच पर्यायी मार्ग शोधतो.
• बँडविड्थ समस्यांमध्ये घट – हे Bandwidth मध्ये आलेल्या समस्यांचे निराकरण करते.
• फास्ट डेटा ट्रान्सफर स्पीड – हे तंत्रज्ञान फायबर ऑप्टिक्सद्वारे डेटा ट्रान्सफर करते, जे 5 Gbps पेक्षा जास्त वेगाने डेटा ट्रान्सफर करू शकते.
• उच्च कार्यप्रदर्शन – ठराविक SAN separate network fabric वापरतात. फॅब्रिक पारंपारिकपणे FC साठी Top performance provide करतात.
SAN चे तोटे.
जसे आपण वर SAN चे फायदे वाचले तसेच त्याचे काही तोटे देखील आहेत.
• महाग स्टोरेज – ते वापरण्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण रक्कम द्यावी लागेल, कारण ते leading-industry डेटा स्टोरेज आणि Transfer Facility प्रदान करते.
• व्यवस्थापन – SAN Management हे एक प्रकारचे मोठे आव्हान आहे. Lun mapping आणि Zoning configure करणे त्यावर काम करणाऱ्यांसाठी एक समस्या आहे.
• काही सर्व्हरवर SAN – SAN काही सर्व्हरवर चांगले काम करत नाही.
SAN बद्धल विचारले जाणारे प्रश्न आणि त्यांची उत्तरे:
स्टोरेज एरिया नेटवर्क म्हणजे काय?
– SAN ला डेटा storage करणे म्हणून ओळखले जाते. जे एकाधिक प्रकारच्या सर्व्हरसाठी स्टोरेज डिव्हाइसेसच्या Shared pool’s ला एकमेकांशी जोडते.
SAN कसे कार्य करते?
– हे वेगवेगळ्या प्रकारच्या सर्व्हरवरून स्टोरेज प्राप्त करत माहिती देते.
SAN मध्ये किती घटक असतात?
– या नेटवर्कचे 3 घटक आहेत ज्यांचे वर उल्लेख केला आहे.
SAN full form काय आहे?
– SAN चे पूर्ण नाव “Storage Area Network” आहे.
निष्कर्ष :-
स्टोरेज एरिया नेटवर्क म्हणजे काय याबद्दल मी तुम्हाला संपूर्ण माहिती दिली आहे. आणि मला आशा आहे की तुम्हाला त्यांच्याबद्दल समजले असेल. जर तुम्हा लोकांना कोणत्याही प्रकारची शंका असेल तर खाली कंमेंट द्वारे देऊ शकता.
Storage Area Network in marathi तुम्हाला हा लेख कसा वाटला आम्हाला कमेंट करून सांगा जेणेकरून आम्हालाही तुमच्या विचारांमधून काहीतरी शिकण्याची आणि काहीतरी सुधारण्याची संधी मिळेल. ही माहिती इथं पर्यंत वाचली असेल आणि ती आवडली असेल तर कृपया ही पोस्ट शेअर करा. सोशल नेटवर्क्स जसे की फेसबुक, ट्विटर व खाली शेअर बटण बघा आणि शेयर करा.